پروتکل انتقال ابرمتن (HTTP) یک پروتکل ارتباطی برای انتقال اطلاعات در وب است. این پروتکل از طریق اتصال TCP/IP کار می‌کند و برای انتقال اطلاعات متنی، تصاویر، فایل‌های چندرسانه‌ای و سایر انواع دادهها استفاده می‌شود.
HTTP در طول زمان تغییرات زیادی داشته است. نسخه‌های اولیه HTTP بسیار ساده بودند، اما نسخه‌های جدیدتر عملکرد و کارایی بهتری دارند. HTTP/3 آخرین نسخه از HTTP است که در سال ۲۰۲۱ معرفی شد. این نسخه از HTTP بهبودهای قابل توجهی در زمینه سرعت، بهره‌وری و امنیت دارد.
امروزه پروتکل HTTP یا Hyper Text Transfer Protocol یکی از استانداردهای پرکاربرد برای انتقال اطلاعات در شبکه‌های اینترنتی است، این استاندارد تا به امروز به تدریج در حال توسعه بوده و کنسرسیوم جهانی وب (W3C) وظیفه توسعه و نظارت این پروتکل را بر عهده گرفت است.
ایده پروتکل انتقال ابرمتن (HTTP) از کجا شکل گرفت؟
در سال ۱۹۸۹، تیم برنرز لی، دانشمند علوم کامپیوتر انگلیسی، در مرکز تحقیقات سرن، ایده ایجاد یک سیستم توزیع و مشارکت در اطلاعات را مطرح کرد. این ایده منجر به توسعه پروتکل انتقال ابر متن (HTTP) شد.
نسخه‌های اولیه HTTP
نخستین نسخه HTTP، HTTP/0.9، در سال ۱۹۹۰ معرفی شد. این نسخه بسیار ساده بود و تنها قابلیت انتقال اطلاعات متنی را داشت. در سال ۱۹۹۶، نسخه ۱٫۰ از HTTP معرفی شد که قابلیتهای بهتری برخوردار بود، از جمله انتقال تصاویر و فایل‌های چندرسانه‌ای.
HTTP/1.1
با انتشار نسخه ۱٫۱ در سال ۱۹۹۹، HTTP تغییرات زیادی در قابلیتها و بهره‌وری داشت و استانداردهای جدیدی اضافه شدند. Keep-Alive و امکان استفاده مجدد از اتصال از جمله بهبود های این نسخه بود.
HTTP/2
در سال ۲۰۱۵، نسخه ۲ از HTTP با هدف بهبود سرعت ارتباطات وب ارائه شد. این نسخه از HTTP با تعدادی از بهبود های فنی و عملکردی آمد، از جمله استفاده از مدیریت چندین جریان اطلاعات (Multiplexing) و فشرده‌سازی هدرها.
HTTP/3
HTTP/3 که از زیرساخت QUIC استفاده می‌کند، در سال ۲۰۲۱ معرفی شد. این نسخه بر اساس تغییرات اساسی در روش ارتباطات بین مرورگر و سرور ایجاد شده است و هدف اصلی آن افزایش سرعت و بهره‌وری است.
تغییرات HTTP در طول زمان
تاریخچه HTTP نشان از رشد و تحول مداوم این پروتکل ارتباطی در دهه‌هاست. این تغییرات به منظور بهبود عملکرد و کارایی HTTP و همچنین پاسخگویی به نیازهای جدید وب انجام شده‌اند.
برخی از مهمترین تغییرات HTTP در طول زمان عبارتند از:
- افزودن قابلیتهای جدید: HTTP در طول زمان قابلیتهای جدیدی را به خود اضافه کرده است، از جمله انتقال تصاویر و فایل‌های چندرسانه‌ای، مدیریت چندین جریان اطلاعات، فشرده‌سازی هدرها، و استفاده از زیرساخت QUIC.
- بهبود بهره‌وری: HTTP همواره به دنبال بهبود بهره‌وری خود بوده است. این امر با استفاده از روشهایی مانند فشرده‌سازی هدرها، استفاده مجدد از اتصال ها، و کاهش تعداد درخواستهای لازم انجام شده است.
- پاسخگویی به نیازهای جدید: HTTP همواره به دنبال پاسخگویی به نیازهای جدید وب بوده است. این امر با افزودن قابلیتهای جدیدی مانند پشتیبانی از کدگذاری‌های جدید و پروتکلهای امنیتی انجام شده است.
پیشنهاد مطالعه : Load balancing و Load Balancer چیست؟ و چه کاربردی دارد
HTTP چیست؟ عملکرد HTTP چطوریه؟
ارسال درخواست (Request):
- مشتری (کلاینت): مشتری (معمولاً مرور گر) درخواستی را به سرور میفرستد. این درخواست شامل نوع درخواست (GET، POST، و غیره) و مسیر (URL) می‌شود.
پردازش سرور:
- سرور: سرور درخواست را دریافت کرده و پردازش می‌کند. این شامل خواندن فایل‌ها، اجرای اسکریپت‌ها، و انجام عملیات های مورد نیاز برای تولید پاسخ است.
ارسال پاسخ (Response):
- سرور: پس از پردازش، سرور یک پاسخ ایجاد می‌کند. این پاسخ شامل کد وضعیت (مثل 200 OK یا 404 Not Found) ، هدرها (Headers)، و محتوا می‌شود.
دریافت و نمایش محتوا:
- مشتری: مشتری درخواست را پردازش کرده و پاسخ را دریافت می‌کند. سپس محتوا (HTML، تصاویر، فایل‌های CSS و جاوا اسکریپت و غیره) را نمایش میدهد.
اتمام ارتباط:
- اتمام: بعد از ارسال پاسخ، ارتباط بین مشتری و سرور به اتمام میرسد. این اتمام ممکن است اتفاق افتد تا زمانی که مشتری یا سرور درخواست جدیدی ارسال کند.
ویژگیهای HTTP:
سادگی: HTTP به سادگی طراحی شده است که امکان انجام درخواست و دریافت پاسخ را با فرایند ساده ارتباط فراهم می‌کند.
مدل درخواست و پاسخ: مدل اصلی ارتباطات HTTP بر اساس ارسال درخواست و دریافت پاسخ است.
متن باز: اطلاعات انتقال یافته در قالب متون میباشند و قابل فهم برای انسان و قابل خواندن توسط ابزارهای تحلیل.
پیشنهاد مطالعه : الگوریتم SSL Acceleration چیست ؟
HTTP2 چیست؟ عملکرد HTTP2 چطوریه؟
HTTP/2 یک نسخه بهبود یافته از پروتکل انتقال اطلاعات در وب است که با هدف افزایش سرعت و بهره‌وری ارتباطات طراحی شده است. برخی از ویژگیها و عملکردهای HTTP/2 که به بهبود عملکرد ارتباطات وب منجر می‌شوند عبارتند از:
Multiplexing (تعدادی برابر): یکی از ویژگیهای اصلی HTTP/2 است. این ویژگی به سرور این امکان را میدهد که چندین فرستنده (مانند تصاویر، انیمیشن، و فرآیندهای مختلف) را به صورت همزمان بر روی یک اتصال ارسال کند. این باعث افزایش سرعت دریافت محتوا توسط مرور گر می‌شود.
Header Compression (فشرده‌سازی هدر): در HTTP/2، هدرهای درخواست و پاسخ به صورت فشرده شده ارسال می‌شوند که باعث کاهش حجم دادهها و افزایش سرعت انتقال می‌شود.
Priority and Dependency (اولویت و وابستگی): این قابلیت به سرور این امکان را میدهد تا اهمیت محتواها را مشخص کرده و به مرور گر اجازه دهد که محتواها را با ترتیب اهمیت مناسب دریافت کند.
Server Push (پوش کردن اطلاعات توسط سرور): این ویژگی به سرور این امکان را میدهد تا قبل از درخواست مستقیم از مرورگر، برخی از محتواها را به صورت فعال (active) به مرورگر ارسال کند، که موجب بهبود زمان لود صفحه می‌شود.
با این ویژگیها، HTTP/2 می‌تواند تجربه کاربر را بهبود بخشیده و زمان لود صفحات وب را کاهش دهد. این نسخه از پروتکل به خوبی با وب‌سایت‌ها و برنامه‌های وب مدرن سازگار است و بهبود های قابل توجهی را به ارتباطات وب ارائه میدهد.
پیشنهاد مطالعه : الگوریتم Compression چیست ؟
HTTP3 چیست؟ عملکرد HTTP3 چطوریه ؟
HTTP/3 یک نسخه بهبود یافته از پروتکل انتقال اطلاعات در وب است که توسط QUIC (Quick UDP Internet Connections) پشتیبانی می‌شود. این پروتکل با هدف بهبود کارایی و امنیت ارتباطات وب طراحی شده است. عملکرد HTTP/3 به شکل زیر است:
استفاده از QUIC:
- HTTP/3 از پروتکل QUIC برای انتقال دادهها استفاده می‌کند. QUIC از UDP به جای TCP برای ارتباطات استفاده می‌کند که منجر به کاهش تأخیر ها و افزایش سرعت انتقال می‌شود.
Multiplexing (تعدادی برابر):
- همانند HTTP/2، HTTP/3 نیز از Multiplexing پشتیبانی می‌کند. این به معنای این است که چندین فرستنده می‌توانند همزمان بر روی یک اتصال ارتباطی دادهها را ارسال کنند.
ترتیب دادهها (Ordered and Unordered Streams):
- در HTTP/3، دادهها به دو صورت مرتب (Ordered) و بدون ترتیب (Unordered) ارسال می‌شوند. این به سرور این امکان را میدهد که دادهها را با توجه به اهمیت و ترتیب درخواست‌ها ارسال کند.
توانایی Retry:
- HTTP/3 دارای توانایی Retry برای مدیریت بهتر ارتباطات است. اگر یک درخواست به هر دلیلی ناموفق باشد، این امکان وجود دارد که سرور درخواست را با استفاده از مسیر دیگری مجددا ارسال کند.
سهولت پیکربندی:
- HTTP/3 به دلیل استفاده از QUIC که یک پروتکل مستقل از TCP است، سهولت در پیکربندی و استفاده از آن را افزایش میدهد. این پروتکل به صورت پیش فرض در مرورگرها فعال است.
HTTP/3 با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته تر و اصلاحات بهبود یافته در مقایسه با نسخه‌های قبلی، تجربه ارتباطات وب را بهبود میبخشد و به کاهش تاخیر ها و افزایش سرعت منجر می‌شود.
پیشنهاد مطالعه : شبکه تحویل محتوا (CDN)
آیا ورژن جدیدتری از این پرتکل HTTP3 وجود داره ؟
در حال حاضر هیچ که اواخر ۲۰۲۳ است نسخه جدیدتر از HTTP/3 وجود ندارد. HTTP/3 در سال ۲۰۲۱ معرفی شد و به سرعت توسط مرورگرها و سرورهای وب پذیرفته شد. در حال حاضر، اکثر مرورگرها و سرورهای اصلی از HTTP/3 پشتیبانی می‌کنند.
با این حال، توسعه HTTP/3 همچنان ادامه دارد. در سال ۲۰۲۳، یک RFC جدید برای HTTP/3 منتشر شد که شامل برخی از بهبودهای عملکرد و امنیت بود. این بهبودها هنوز توسط اکثر مرورگرها و سرورهای وب پشتیبانی نمیشوند، اما انتظار میرود که در آینده نزدیک پشتیبانی از آنها افزایش یابد.
همچنین، گروه مهندسان اینترنت (IETF) در حال کار بر روی یک نسخه جدید از HTTP است که HTTP/3.1 نام دارد. HTTP/3.1 شامل برخی از ویژگیهای جدید مانند پشتیبانی از واقعیت افزوده و واقعیت مجازی است. این نسخه هنوز در مراحل اولیه توسعه است و انتظار میرود که تا چند سال آینده منتشر نشود.
پیشنهاد مطالعه : راهنمای نهایی افزایش سرعت و عملکرد وردپرس
نتیجه‌گیری
HTTP یکی از پروتکلهای حیاتی در جهان وب است که برای انتقال اطلاعات و دادهها بین مرورگر و سرور استفاده می‌شود. این پروتکل از زمان تولید نسخه‌های اولیه‌اش تا امروزه تکامل یافته و نسخه‌های پیشرفته‌تری مانند HTTP/2 و HTTP/3 به عنوان جایگزین‌های بهتر برای HTTP/1 طراحی شده‌اند. این تحولات باعث بهبود سرعت و کارایی در انتقال دادهها شده‌اند.
HTTP/2 با بهره‌گیری از ارتباطات موازی و فشرده‌سازی دادهها، سرعت و کارایی بیشتری نسبت به نسخه‌های قبلی این پروتکل، به ویژه HTTP/1، دارد. این نسخه توانایی ارسال و دریافت اطلاعات را بهبود داده و تجربه کاربر را بهبود میبخشد.
HTTP/3 از زیرساخت QUIC استفاده می‌کند و با بهره‌گیری از قابلیتهای بهبود یافته در Stream، سرعت و کارایی بیشتری نسبت به HTTP/2 ارائه میدهد. این نسخه از HTTP با تحولات اساسی در روش ارتباطات بین مرورگر و سرور، بهبود چشمگیری در عملکرد وب و تجربه کاربری فراهم می‌کند.
در نتیجه، استفاده از نسخه‌های جدید HTTP می‌تواند بهبود سرعت، افزایش کارایی و بهبود تجربه کاربر در استفاده از وب را به همراه داشته باشد. این تحولات نشان میدهند که HTTP همواره در حال بهبود و پیشرفت است و استفاده از آخرین نسخه‌های آن امری ضروری برای بهره‌وری بیشتر در جهان دیجیتال است.
